“bu cumhuriyetin neyinden hayır görmüşüm.” dedi zaten demli olduğundan “kötüydü” daha da “kötü” olmuştu. saldırılmıştı sadece bu cümleden. belki de “makbul” birisi deseydi bu sözleri bu kadar tepki çekmezdi. çünkü konuşmanın ilerisi neden böyle dediğini açıklıyordu.
ama babamla konuşmalarımı hatırladım, bu sosyal medya linci yaşandığı sırada. babam, saf atatürkçü bir o kadar cumhuriyetçi bir köylüydü. atışırdık baya. bu konuyla ilgili son konuşmamızda şöyle demiştim: dedem yıllarca cephede kalmış. esir düşmüş. yokluk içinde öldü gitti değil mi? peki biz mutlu, mesut, huzurlu muyuz? hayır. e o zaman biz ne kazandık? bizim güvendiğimiz partiler, siyasiler ya da tuzu kuru olanlar ne yapıyor? hakikaten bizim kadar önemsiyorlar mı cumhuriyeti?
aslında anadoluda çok da bişey değişmedi. yoksullar, ezilenler, işçiler için bişey değişmedi. hatta aydınlar, akademisyenler, aleviler için de çok değişen olmadı. katledilen, sokakta vurulan gazetecileri sayalım mı örneğin. sivası yakanlar çok eskide değildi. dönemin başbakanının, siyasilerinin beyanları belgelerde, hafızalarda.
katledilen uğur mumcu, hrant, a.taner kışlalı, bahriye üçok. 6-7 eylül olayları, saldırılan chp genel başkanları, tokatlanan vekiller, madenlerde öldürülenler, talan edilen doğa….. bu mudur cumhuriyet. fikri hür vicdanı hür nesiller susturuldu,
yine bir örnekte kendimden vereyim. hiç torpilsiz sınav geçerek annem hizmetli olma hakkını kazanmıştı. ama ailemiz solcu olduğundan aylarca göreve başlaması yapılmamıştı. kimsesizlerin kimsesi dediğimiz cumhuriyet bu olmamalı. ya da son on yıllarda yaşananlar…..
ve bitirirken sırrı süreyya önderin o açıklamasının devamını okuyalım: “Bu Cumhuriyetin neyinden hayrını görmüşüm? Cumhuriyet perver olmak bir erdem değil, bence bir tembelliktir. Biz bundan hiçbir hayır bereket görmemişiz ki, neyini buna borçlu olacakmışız? Ben hiçbir şeyimi buna borçlu değilim. Ben ne zaman konuşmuşsam bedel ödemişim. Bu ülkede ben ve benim gibi düşünenler ne zaman konuşmuşlarsa bedel ödemişler. Ne iş yapmışlarsa bedel ödemişler, sürgünler, hapisler, ölümler. Ee ben bu Cumhuriyetin ne hayrını görmüşüm? Ben bunu niye iman haline getireyim. Tapınılacak neresi var benim açımdan. Konya’daki yoksul köylüye ne faydası olmuş? Zonguldak’taki işçiye ne faydası olmuş? Diyarbakır’daki Kürt’e ne faydası olmuş? Biz kavramını daraltmış daraltmış teke indirgemiş. Tek millet, tek mezhep, tek cinsiyet. Al sana Cumhuriyet’in tarifi. Erkek olacaksın, sünni olacaksın ve şey olacaksın öbürü neydi unuttum, Türk olacaksın. Bunun neyine iman edeceksin? Ortada insan zekasını aşağılayan bir tartışma yürüyor.”
kadir mısırlı gibi “yunan kazansaydı.” demiyor. kuru, cismi olmayan bir cumhuriyet var bunu gerçek cumhuriyet yapmak lazım diyor. ve yazı yazdıktan sonra fatih altaylının konu ile ilgili değerlendirmesini okudum. ve aslında o da konuşmanın özetinde sırrı gibilerin ne kadar haklı olduğunu çünkü çoğunluk olduklarını belirlemek yerinde olur. hakça paylaşım, demokrasi, adalet, eşitlik istiyor. var mı bunları istemeyen?
