Ekolojik kavramları teorik olarak anlatmak yerine uygulayarak öğretmeyi amaçlayan; bu amaçla öğrettiği bilgileri kendi bünyesinde hayata geçiren okullara Yeşil Okul adını veriyoruz. Son yıllarda dünyanın farklı ülkelerinde örneklerini görmeye başladığımız yeşil okullar, ekoloji eğitimine yeni bir boyut getirir ve öğrenciler için ekolojik kurallara uygun bir çevre yaratarak bilginin deneyimlerle öğrenilmesini sağlar. Bunun için de okulun fiziksel koşullarından, öğrenci uygulamalarına ve müfredata kadar okul yaşamının mümkün olan her boyutunda çevreye dair bir duyarlılıkla hareket eder; ekolojik ilkeleri hayata geçirirler.
Böylece öğrencilere ekolojik bir habitat yaratır; doğayı korumaya dair değer ve alışkanlıklar kazandırırlar.
- Okulunuzu Ekolojik Açıdan Değerlendirin
Ekoloji alanında bütüncül bir yaklaşım geliştirmek ve harekete geçmek isteyen okulların ilk yapması gereken ekolojik açıdan bir değerlendirme yapmaktır. Böylece okulun akademik, fiziksel ve sosyal alanlarda sürdürmekte olduğu uygulamaların durumu, eksikleri, olumlu-olumsuz etkileri hakkında bir
fikir ortaya çıkacaktır. Böyle bir değerlendirme farklı düzeylerde gerçekleştirilebilir. Kapsamlı bir başlangıç yapmak isteyen okullar binalarının fiziksel koşullarından, bahçesinin durumuna;
uygulanmış ekoloji etkinliklerinin öğrenciler ve aileler üzerindeki etkisinden, müfredatı zenginleştirmek için yapılan/yapılacak uygulamalara kadar genişleyebilir.
2. Okula Özel Bir Ekolojik Eylem Planı Hazırlayın
Değerlendirmenin ardından okula özel bir Ekoloji Eylem Planı hazırlamak ikinci basamaktır. Çerçevesini, daha önce yapılmış olan ekolojik değerlendirmeden alacak olan Ekolojik Eylem Planı, okulun ekolojik etkinliklerinin temelini oluşturacak ve çalışmaların sistemli bir şekilde ilerlemesini sağlayacaktır.
Bu eylem planında yer alabilecek örnek faaliyetler:
• Okulda hobi bahçesi oluşturulması,
• Öğrencilerin okula araç kullanmadan gelmelerinin özendirilmesi,
• Okul kantininde plastik atıkları olan ürün satışının önlenmesi,
• Okul çevresindeki bakkal/kafeterya gibi yerlerde plastik ambalaj atıklarının en aza indirgenmesi için çalışılması,
• Öğrencilerin alternatif enerji üretimi için denemeler yapmalarının sağlanması,
• Okul bölgesinde yaşanan bir ekolojik sorunun öğrenciler tarafından fark edilmesi ve çözüm yolları geliştirilmesi için bir çalışma grubunun oluşturulması,
• Çevreye olumsuz etkisi olan bir şirkete öğrenciler tarafından mektup yazılması,
• Kağıt atıklarının toplanması ve geri dönüşüme kazandırılması sürecinin öğrenciler tarafından yönetilmesi,
3. Eylem Planı Faaliyetlerini Değerlendirin
Yeşil Okul yaratabilmenin basamaklarından biri gerçekleştirilmiş faaliyetlerin sonuç ve etkilerini sistematik şekilde ölçüp değerlendirmekten ve bir sonraki yıla daha kapsamlı ve etkili faaliyetler planlamaktan geçer. Değerlendirme sürecinin; Mümkün olabildiğince öğrenciler tarafından yürütülmesi, faaliyetin anlaşılması ve benimsenmesini kolaylaştıracaktır. Kriterlerin, öğrencilerin yaş, deneyim ve
yeteneklerine göre belirlenmesi önemlidir. Kriterlerin öğrenciyi değil, ekolojik faaliyetin sonuçlarını değerlendirdiği; önemli olanın bu faaliyetin bir parçası olmak; gerçek hedefin doğayı sevmek, ekolojik sorunların farkında insanlar yetiştirmek ve bir dünyadaşlık duygusu geliştirmek olduğu unutulmamalıdır.
4. Müfredatı Zenginleştirin
Ekoloji ve sürdürülebilirlik konularında sorumluluk üstlenmeye karar veren okullar, müfredatın olanak verdiği tüm ders ve konularda bilgi aktarımı sağlamayı amaç edinirler. Ekoloji ve doğayı gibi konular sadece Fen Bilgisi ve Biyoloji derslerinin bir parçası olarak sunulmamalı; çocukların çevreye ilişkin konularda neden ve sonuç ilişkilerine, toplumsal, kültürel alanlarla ve kişisel farkındalıklarla bağına dair bir kavrayış geliştirmeleri desteklenmelidir.
5. Etki Alanını Genişletin
Gerçekleştirilen ekolojik programların etki alanını büyütmenin ilk yolu, gerçekleştirilen etkinliklere bütün okulun dahil olmasını sağlamaktır. Benzer şekilde, okulun sadece öğrencileri değil aynı zamanda ulaştığı ailelerle birlikte sahip olduğu geniş sosyal ağ, çevrecilik bilincinin aktarılması için çok değerlidir. Bu nedenle, paylaşılan bilgi sadece sınıflarda kalmamalı, öğrencilerin öğrendiklerini ailelerine ulaştırmalarına özel bir önem verilmelidir
6. Ekoloji Kulübü oluşturun
Etkin çalışan bir Ekoloji Klübü, ekolojik hedefleri olan bir okulun en önemli uygulama gücüdür. Bu klüp, bir yandan ekoloji alanında yaratıcı, yeni fikirlerin ortaya çıkmasını kolaylaştırırken bir yandan da bu fikirlerin öğrenciler arasında kolayca yayılmasını, benimsenmesi ve uygulanmasını sağlar. Etkili çalışan bir Ekoloji Klübu’nde:
• Kararlar öğrenciler tarafından alınmalı, öğretmenler sadece danışman rolü üstlenmelidir.
• Klup çalışmalarının sistemli şekilde sürdürülmesi önemlidir.
Öğrenciler;
Bulundukları bölgedeki ekolojik sorunları konusunda yaşları düzeyinde bilgilenmeli,
Öğrenciler öğretme/bildiklerini paylaşma konusunda da cesaretlendirilmeli,
Aktif olarak harekete geçmeli, Ekip halinde karar vermek ve çalışmak,
Dayanışma süreçleri konusunda bilgilenmek,
NOT: yazı egitimkolektifi.com sitesinde yayınlanan “Öğretmen İçin Ekoloji El Kitabı”ndan alınmıştır.
Kitabı ücretsiz indirmek için TIKLAYINIZ